De wintertijd en uw slaap
3 min leestijd
Waarom zetten we de klok een uur terug?
De wintertijd wordt ook wel de natuurlijke tijd genoemd. De zomertijd, die in 1977 werd ingevoerd tijdens de oliecrisis, is juist een aanpassing van die natuurlijke tijd. Het idee was destijds dat we met zomertijd energie konden besparen, door het daglicht in de avond beter te benutten. In de winter schakelen we terug naar de standaardtijd. Dat is de tijd die het best aansluit bij de stand van de zon én bij ons natuurlijke slaap-waakritme. Voor ons lichaam is dit dus eigenlijk de meest logische tijd van het jaar.
Wat doet de wintertijd met uw slaap?
De overgang naar de wintertijd lijkt prettig: een extra uur slapen. Toch blijkt in de praktijk dat dit niet voor iedereen vanzelfsprekend goed voelt. Veel mensen merken in de dagen na de wisseling dat ze moeilijker inslapen, vaker wakker worden of zich vermoeider voelen. Dat komt doordat de biologische klok, het interne ritme dat bepaalt wanneer iemand wakker of slaperig is, zich opnieuw moet instellen. Het lichaam moet wennen aan de veranderde momenten van daglicht en duisternis.
Kortere dagen, minder licht, meer melatonine
In de winter verkrijgen we minder daglicht. We staan op als het nog donker is, en aan het eind van de middag begint de schemer alweer. Minder zonlicht betekent dat het lichaam meer melatonine aanmaakt, het hormoon dat u slaperig maakt. Dat klinkt fijn, maar te veel melatonine overdag kan juist zorgen voor een lager energieniveau en onrustige nachten.
Licht is dus een belangrijke sleutel voor een goed slaapritme. Een ochtendwandeling of een kop koffie bij het raam kan al helpen om uw lichaam wakker te “zetten” en uw stemming te verbeteren.
Vier praktische tips om beter te slapen rond de wintertijd
- Bereid uw lichaam rustig voor
- Zoek het daglicht op
- Houd een vast ritme aan
- Let op uw slaaphygiëne
Probeer in de dagen vóór de tijdswissel al iets eerder naar bed te gaan. Als u drie of vier dagen van tevoren elke avond een kwartier eerder gaat slapen, raakt uw lichaam langzaam gewend aan het nieuwe ritme.
Zorg dat u overdag, vooral in de ochtend, wat natuurlijk licht opvangt. Ga even naar buiten, ook al is het bewolkt. Daglicht helpt uw interne klok zich beter af te stemmen en vermindert de aanmaak van melatonine overdag.
Probeer elke dag rond dezelfde tijd naar bed te gaan en op te staan. Regelmaat helpt om beter te slapen, zeker als u merkt dat u ’s nachts vaker wakker wordt.
Zet in de avond wat eerder het licht zachter, leg de telefoon of tablet op tijd weg en vermijd cafeïne na het einde van de middag. Een rustige kamer met weinig licht en geluid bevordert de nachtrust.
